[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ich bohater, Gustaw-Upiór,posiada wiele cech wspólnych z autorem dramatu.Postać ta występuje pod różnymiimionami, które oddają jej różne role życiowe, różne strony uczuciowe, różneepoki biografii.Gustaw więc, tak jak i jego pierwowzór, przeżywa tragicznąmiłość, która prowadzi go do samobójstwa.W przypływie uczucia rozpaczy iuwielbienia, gniewu i żalu mówi do swojej ukochanej:"Kobieto! puchu marny! ty wietrzna istoto!Postaci twojej zazdroszczą anieli,A duszę gorszą masz, gorszą niżeli!.Przebóg! tak Ciebie oślepiło złoto!I honorów świecąca bańka, wewnątrz pusta!"To jakby słowa wypowiedziane przez samego poetę doukochanej, która odrzuciła jego miłość i wyszła za bogatego hrabiego.Mickiewiczzwraca się do Maryli także tymi słowami, używając przy tym ust Gustawa:"Marylo, siostro moja! Nie krewnym łańcuchem,Aleśmy pobratani umysłem i duchem.Gdy dziwactwo losu i twój wyrok wzbraniaRównie święte, a muszę powtarzać nazwaniaChoć innym spojrzyj okiem w przeminione lataI pamiątki kochanka przyjmij z ręki brata."Jednym z ostatnich epizodów jego wielkiej miłości jestwiersz "Do M***", w którym poeta ukazuje całą gorycz płynącą z jegonieszczęśliwej miłości:"Precz z moich oczu!.posłucham od razu,Precz z mego serca!.i serce posłucha,Precz z mej pamięci!.nie.tego rozkazuMoja i twoja pamięć nie posłucha." "Wszędzie i zawsze będę ja przy tobieBom wszędzie cząstkę mej duszy zostawił." Wiersz ten jest jednym z najbardziej oczywistych dowodów nabardzo silny związek twórczości Mickiewicza z jego życiem.Druga tematycznie grupa utworów pochodzących z tego okresuzwiązana jest z działalnością Mickiewicza w nielegalnych organizacjach naUniwersytecie Wileńskim.Nastrój młodego twórcy bardzo dobrze oddają słowazaczerpnięte z "Pieśni Filaretów":"Hej użyjmy żywota, wszak żyjem tylko raz."Po wykryciu związku Mickiewicz wraz z kolegami zostajearesztowany i osadzony w więzieniu.Wtedy też Gustaw przemienia się w Konrada,który również jest literackim sobowtórem poety.Swoje więzienne doświadczeniawpisuje Mickiewicz w biografię Konrada.Ukazuje także w III części "Dziadów"atmosferę jaka panowała w sterroryzowanym przez carskich urzędników Wilnie, jakrównież wiele autentycznych postaci takich jak: Onufry Pietraszkiewicz, TomaszZan, Jan Suzin.W wyniku procesu Mickiewicz musi wyjechać do Rosji.Przebywa między innymi na Krymie, gdzie powstaje cykl utworów pod tytułem"Sonety Krymskie".Autor jest zafascynowany pięknem i malowniczością tegozakątka, urzeczony górami i morzem.Nie opuszcza go jednak uczucie osamotnieniai opuszczenia przez ludzi i Boga:"Szczęśliwy.kto modlić się umie"Tęskni za krajem, za swą ukochaną.Dopiero ostatni sonet, "Ajudach",ma bardziej optymistyczną wymowę.Poeta mówi w nim, że czuje w sobie moc, którapomoże mu opanować własne słabości i wzmocnić się wewnętrznie.Czas pobytu Mickiewicz w Rosji zbiega się z PowstaniemDekabrystów.Odwołanie do niego znajdujemy w wierszu "Do przyjaciół Moskali",który ukazał się wraz z III częścią "Dziadów".Jest on wyrazem hołdu złożonegopowstańcom, a szczególnie Konradowi Rylejewowi i Aleksandrowi Bestużenowi.Poecie bliski był bowiem każdy zryw mający na celu obalenie caratu, gdyż mogłoto przybliżyć upragnioną chwilę oswobodzenia Ojczyzny.Po powstaniu Mickiewiczprzebywa w Petersburgu, gdzie pracuje nad "Konradem Wallenrodem".Stara się wnim przedstawić swoje nowe spojrzenie na sposób walki tyranem.Po klęscerosyjskiego powstania jedyną metodę walki z caratem widzi w podstępie, w walceskrytobójczej, gdyż otwarte starcie przy tak nierównych siłach może przynieśćporażkę.Kolejnym etapem tułaczki Mickiewicza jest Rzym, a w nimnowa miłość, Ewa Ankwiczówna.Uczucie to, może nie tak gorące jak za pierwszymrazem, ma jednak duży wpływ na psychikę i twórczość poety.Ukochana stała siębowiem pierwowzorem literackiej postaci Ewy - córki Stolnika z "Pana Tadeusza".Była ona wysoko urodzoną hrabianką, tak więc choć poeta przyjmowany był w jejdomu bardzo gościnnie, jego prośba o rękę zostaje natychmiast odrzucona.Swąmiłość wyraża w przeróbce wiersza Goethego "Mignom", którą zatytułował "Do H***.Wezwanie do Neapolu".We Włoszech dowiedział się poeta o wybuchu PowstaniaListopadowego.Natychmiast udaje się do Wielkopolski, by być jak najbliżejwalczących braci.Mickiewiczowi nie dane było wziąć udziału w powstaniu,dochodzą go jednak różnorodne relacje, a także spotyka się z jego uczestnikami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]