[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeœli zagadniesz ma³e dziecko na temat jakiegoœ niedawnego wydarzenia, na przyk³ad odwiedzin u krewnych w innym mieœcie, przypuszczalnie skupi siê ono na rutynowych, niespecjalnie zapadaj¹cych w pamiêæ czynnoœciach: “Zjedliœmy œniadanie, potem bawiliœmy siê, potem zjedliœmy obiad".Niektórzy badacze uwa¿aj¹, ¿e poniewa¿ czynnoœci te s¹ powtarzalne i zdarzaj¹ siê nie tylko podczas takich odwiedzin, to zapewne ca³a wizyta zostaje zapomniana.Jest równie¿ mo¿liwe, ¿e mózg dziecka nie rejestruje informacji w taki sam sposób, jak robi to mózg doros³ego cz³owieka, i tym samym nie w³¹cza do pamiêci d³ugotrwa³ej tych zdarzeñ, których w³¹czenia mo¿na by siê spodziewaæ.Ka¿dy doros³y, który spêdzi³ trochê czasu z ma³ymi dzieæmi, wie, ¿e ich œwiat ró¿ni siê od naszego: zauwa¿aj¹ obrazy i dŸwiêki, które my od dawna nauczyliœmy siê ignorowaæ.Ich uwagê przykuwa klakson samochodu na ruchliwej ulicy albo przelotny cieñ chmury na zalanym s³oñcem trawniku.Przypuszczenie, ¿e mózgi dzieci po prostu rejestruj¹ œwiat w odmienny sposób, wydaje mi siê bardziej ni¿ rozs¹dne.Zdaniem Ulrica Neissera zapewne wyjaœnia to, dlaczego pamiêæ o narodzinach rodzeñstwa, poprzedzonych wielkim oczekiwaniem i przedstawianych przez rodziców jako bardzo istotne wydarzenie – co nadaje mu specjalne znaczenie – siêga do lat wczeœniejszych ni¿ pamiêæ o œmierci cz³onka rodziny, która jest dla ma³ych dzieci zdarzeniem du¿o bardziej tajemniczym.W przypadku narodzin wspomnienia dziecka zostaj¹ uporz¹dkowane bez jego udzia³u.Ponadto jest mo¿liwe, ¿e te rejony mózgu, które odgrywaj¹ wa¿n¹ rolê w przechowywaniu i odtwarzaniu wspomnieñ, zw³aszcza p³aty czo³owe, ulegaj¹ reorganizacji w pewnym etapie rozwoju dziecka i wszelkie wspomnienia powsta³e przed t¹ reorganizacj¹ zostaj¹ zniszczone, podobnie jak kartoteki w magazynie, który w³aœnie zosta³ skomputeryzowany.Zgodne z tym by³oby nastêpuj¹ce wyt³umaczenie: nic z tego, co zosta³o wch³oniête przez bardzo niedojrza³y mózg miêdzy narodzinami a wiekiem dwóch lat, nie mo¿e przetrwaæ reorganizacji zwi¹zanej z dojrzewaniem mózgu.Tylko najbardziej niezwyk³e spoœród zdarzeñ, które zasz³y, gdy dziecko mia³o trzy lub cztery lata, zostan¹ zapamiêtane, poniewa¿ w tym przejœciowym okresie mózg dziecka zaczyna nabieraæ cech mózgu doros³ego cz³owieka, zachowuj¹c jednak pewne cechy niedojrza³oœci organizacyjnej.Pocz¹wszy od momentu, gdy mózg jest w pe³ni rozwiniêty, pamiêæ dzia³a normalnie.To cena, jak¹ p³acimy za posiadanie tak du¿ych mózgów.U ludzi mózg powiêksza siê i rozwija po urodzeniu w wiêkszym stopniu ni¿ u jakiegolwiek porównywalnego gatunku; warto wiedzieæ, ¿e noworodek z ca³kowicie rozwiniêtym mózgiem nie przecisn¹³by siê przez kana³ porodowy.Ewolucja musia³a wybraæ miêdzy poszerzeniem tego kana³u do niedogodnych rozmiarów, a rozwi¹zaniem polegaj¹cym na powiêkszaniu siê mózgu ju¿ po narodzinach.Amnezja dzieciêca mo¿e byæ konsekwencj¹ tego wyboru
[ Pobierz całość w formacie PDF ]