[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.921 - Marek Kilijanek - „Kant.Samoœwiadomoœæ i poznanie dyskursywne”//13.Transcendentalizm warunku przedmiotowego poznaniaPrzedmiot transcendentalny x jest przedmiotowym warunkiem naszegopoznania.Co to znaczy, ¿e jest warunkiem transcendentalnym? Warunekpodmiotowy naszego poznania, jakim jest transcendentalna jednoœæsamoœwiadomoœci czy te¿ formalna jednoœæ œwiadomoœci, jest warunkiemapriorycznym w tym sensie, przede wszystkim, ¿e poprzedza myœlenie oprzedmiotach mo¿liwego doœwiadczenia.Teraz ma to byæ warunekaprioryczny, który nak³adamy na to, co mo¿e byæ pomyœlane ipoznane w doœwiadczeniu.Ale jako aprioryczny, warunek, któregospe³nienie jest konieczne przed doœwiadczeniem, a wiêc poprzedzastycznoœæ naszych zmys³Ã³w z tym, co dane nam do poznawania.Czego ten warunek dotyczy? By to, co percypowane zmys³ami mog³o byæprzez nas pomyœlane.Percypowane jako ró¿norodnoœæ naocznoœcimog³o byæ pomyœlane jako jednoœæ – pojêcia.Przedmiottranscendentalny x to jest w³aœnie ów warunek, którypozwala nam myœleæ o owej ró¿norodnoœci naocznoœci jako ojednym przedmiocie, odpowiadaj¹cym – w tym, co dane zmys³om –naszemu pojêciu.Transcendentalna jednoœæ samoœwiadomoœci, jakowarunek naszego poznania, nie nale¿y oczywiœcie do poznaniaempirycznego.Podobnie przedmiot transcendentalny x nie nale¿y dodoœwiadczenia, w szczególnoœci nie jest, oczywiœcie, ¿adnymprzedmiotem empirycznym.Teraz mo¿emy powiedzieæ dok³adniej, co to znaczy, ¿e formalnajednoœæ œwiadomoœci w syntezie przedstawieñ, jako warunekprzedmiotowy poznania, przybiera postaæ przedmiotu transcendentalnegox.Transcendentalna jednoœæ samoœwiadomoœci, jako warunek podmiotowypoznania, jest warunkiem formalnym.To znaczy a priori okreœlajako warunek myœlenia formê, jak¹ œwiadomoœæ musi nadaæ wszystkimmo¿liwym moim przedstawieniom.Jest to jednoœæ syntetyczna,mianowicie powi¹zanie wszystkich moich przedstawieñ, którychmuszê móc byæ œwiadomy, w jednoœæ samoœwiadomoœci.Ta jednoœæœwiadomoœci to formalny warunek myœlenia, tzn.formowania pojêæ, adalej s¹dów.Teraz ma to byæ warunek mo¿liwoœci przedmiotumyœlenia.Jako ¿e jest to warunek transcendentalny musi dotyczyætego, co mamy poznawaæ przed tym, nim bêdzie nam ono dane wdoœwiadczeniu.Podobnie jak pojêcie jest pewn¹ jednoœci¹przedstawieñ, tak i przedmiot jest pewn¹ jednoœci¹ zjawisk.Warunkiemtak rozumianego przedmiotu jest mo¿liwoœæ powi¹zania ka¿dego zjawiskaz czymœ jednym i tym samym dla nich wszystkich.To jest w³aœnie ówx jako za³o¿enie jednoœci przedmiotowej.Jest to warunek, któryzak³adamy a priori, a dotyczy on formy tego, co dane nam jestdo poznawania, w postaci przedstawieñ naocznoœci.W tym „materialena poznanie", owej nie powi¹zanej z sob¹ ró¿norodnoœcidanych naocznych, treœci poznania, zak³adamy mo¿liwoœæ pewnej formy –jednoœci przedmiotowej.Oczywiœcie, ta forma nie jest czymœ, comog³oby byæ dane naszym zmys³om.Jest ona czymœ tylko dla myœlenia.Stanowi za³o¿enie, które intelekt wnosi w ów „materia³na poznanie" zmys³owoœci
[ Pobierz całość w formacie PDF ]