[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pierwsze wydanie "Fowarku" ukaza³o siê 17 sierpnia 1945 r.w nak³adzie 4500 egz.: bardzo szybko je wykupiono.Drugie, z listopada 1945 r., liczy³o 10 000 egz.W ci¹gu pierwszych piêciu lat sprzedano w Wielkiej Brytanii ponad 25 000 egz.w twardej oprawie.Przez rok od pierwszej brytyjskiej edycji ksi¹¿ki agenci Orwella usi³owali znaleŸæ wydawcê równie¿ w USA, ale jak wspomina Warburg, ksi¹¿kê odrzuci³o kilkanaœcie tamtejszych firm edytorskich;niektóre t³umaczy³y odmowê niewielk¹ objêtoœci¹ utworu, za decyzjami innych kry³y siê niew¹tpliwie wzglêdy polityczne.Dopiero Frank Morley, brytyjski przedstawiciel nowojorskiej oficyny Harocourt Brace, zakupi³ od Warburga prawa wydawnicze.W³aœnie nak³adem tej firmy ukaza³o siê pierwsze amerykañskie wydanie "Folwarku", które z miejsca podbi³o rynek czytelniczy.Pierwsze recenzje, zarówno brytyjskie, jak i amerykañskie, by³y niemal bez wyj¹tku pochlebne, zaœ "Folwark" porównywano z naj-celniejszymi utworami Woltera i Swifta.Orwell sta³ siê z dnia na dzieñ s³awn¹ osobistoœci¹, a jego utwór zyskiwa³ na popularnoœci wraz z nasileniem zimnej wojny.Nale¿y jednak pamiêtaæ, i¿ pisarz uto¿samia³ siê przez ca³e ¿ycie z lewic¹ i ruchem socjalistycznym.Bernard Crick s³usznie wiêc podkreœla*, i¿ poniewa¿ amerykañscy krytycy (w przeciwieñstwie do wiêkszoœci krytyków brytyjskich) nie znali na ogó³ poprzednich ksi¹¿ek Orwella i wyra¿anych w nich pogl¹dów, uznali "Folwark" za utwór potêpiaj¹cy w czambu³ ca³¹ lewicê i socjalizm w ogóle.By³a to nieprawda.Z drugiej jednak¿e strony niewielu recenzentów dostrzeg³o, i¿ ksi¹¿ka nie przedstawia w alegorycznej formie wy³¹cznie dziejów Rewolucji PaŸdziernikowej oraz epizodów z dziejów ZSRR, i¿ nie* Cnck, "George Orwell", op.cit.126Folwark Zwierzêcytylko stanowi potêpienie wszelkiego totalitaryzmu i w s z e l k i e j tyranii, ale dotyka te¿ arcywa¿nej politycznie kwestii "zdradzonej rewolucji".W egzemplarzu podarowanym staremu przyjacielowi, Geoffreyowi Gorerowi, Orwell podkreœli³ fragment, w którym Snow-ball i Napoleon, mimo dziel¹cych ich ró¿nic, zgadzaj¹ siê, i¿ œwinie powinny otrzymaæ specjalne przydzia³y ¿ywnoœciowe.Przy tej okazji pada te¿ pytanie, czy mo¿e ktoœ chcia³by powrotu Jonesa.Oto fragment listu Orwella do Dwighta Macdonalda z wrzeœnia 1944 r.:Dot.pañskiego pytania o "Folwark Zwierzêcy".Oczywiœcie mial on byæ przede wszystkim satyr¹ na rewolucjê rosyjsk¹.Jednak, jak podkreœlam, przestanie utworu jest szersze: chcia³em wyraziæ w nim myœl, i¿ dw szczególny rodzaj rewolucji (gwahowna rewolucja oparta na konspiracji, z motorem napêdowym w postaci nieœwiadomie ¯¹dnych w³adzy osób) mo¿e doprowadziæ jedynie do zmiany w³adców.Mój mora³ brzmi tak oto: rewolucje mog¹ przynieœæ radykaln¹ poprawê, gdy masy bêd¹ czujne i bêd¹ wiedzieæ, jak pozbyæ siê swych przywódców, gdy tamci zrobi¹, co do nich nale¿y.Punktem zwrotnym opowiastki jest chwila, gdy œwinie rezerwuj¹ dla siebie mleko i jab³ka (Kronsztad).Gdyby pozosta³e zwierzêta zrozumia³y, co siê œwiêci, i w porê interweniowa³y, sprawy potoczy³yby siê w³aœciwym torem.Jeœli ludziom siê wydaje, ze broniê status quo, dzieje siê tak, poniewa¿ zostali oni ogarniêci pesymizmem i ¿ywi¹ przekonanie, i¿ alternatyw¹ jest albo dyktatura, albo kapitalizm w stylu laissez-faire.Chcia³em powiedzieæ, co nastêpuje: Nie mo¿na robiæ rewolucji, jeœli nie robi siê jej dla siebie; nie ma czegoœ takiego jak dobrotliwa dyktatura.Honoraria uzyskane za brytyjskie oraz amerykañskie wydania "Folwarku" uwolni³y Orwella od towarzysz¹cych mu stale k³opotów finansowych i pozwoli³y uzyskaæ niezale¿noœæ materialn¹.W paŸdzierniku 1947 r.pisarz ukoñczy³ pierwszy konspekt powieœci "Rok 1984".Niebawem zapad³ na ciê¿k¹, zadawnion¹ chorobê p³uc.Mia³ przed sob¹ niewiele ponad dwa lata ¿ycia.Bart³omiej Zborski* Cyt.za: Michael Shelden, "Orwell, the Authorized Siography", Harper Perennial,Nowy Jork, 1992, s.444
[ Pobierz całość w formacie PDF ]