[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po dojœciu do takiej granicy wszelkie dalsze sugestie s¹ ju¿ bezskuteczne.Odruchowy charakter emocji stwarza uzasadnione nadzieje, ¿e w hipnozie mo¿liwe jest uproszczone postêpowanie zmierzaj¹ce do warunkowania nowych reakcji, przewarunkowywania i odwarunkowywania.Rzeczywiœcie jest to mo¿liwe poprzez wykorzystanie omawianej ju¿ uprzednio w³aœciwoœci, polegaj¹cej na szybkim i dobrze zorganizowanym uczeniu siê.Istot¹ tego uczenia siê jest, jak wiadomo, maksymalne wykorzystanie potencjalnych w³aœciwoœci cz³owieka, poprzez trwa³¹ koncentracjê uwagi na zadaniu, dobranie odpowiedniej motywacji i wyeliminowanie czynników zak³Ã³caj¹cych proces uczenia.Trening emocji w hipnozie mo¿e byæ wykonywany nawet na jej p³ytkim poziomie i jest wówczas podobny do treningu autogennego lub innych podobnych metod – cz³owiek uczy siê miedzy innymi osi¹gania równowagi emocjonalnej, redukowania wzmo¿onego napiêcia emocjonalnego itd.W hipnozie g³êbokiej powstaj¹ znów te dodatkowe mo¿liwoœci, jakie daje mo¿liwoœæ stosowania ha³ucynacyjnej stymulacji.Koncentracja uwagi jest wówczas jeszcze wiêksza, a jej dystraktory mog¹ byæ ca³kowicie wyeliminowane.Wielu ludzi, tak¿e wœród lekarzy, nie zdaje sobie sprawy z tego, jak bardzo jesteœmy "plastyczni" w ka¿dych reakcjach.A przecie¿ wykaza³y to ju¿ dawno eksperymenty Paw³owa i wielu innych badaczy, którzy wytwarzali na przyk³ad nerwice eksperymentalne, a wiêc reakcje emocjonalne i fizjologiczne na okreœlony bodziec.Oczywiœcie wytworzenie takich nerwic u cz³owieka by³oby postêpowaniem zdecydowanie nieetycznym, wyrêcza nas w tym normalne ¿ycie, ale mo¿liwe jest wytworzenie odruchu emocjonalnego na ka¿dy w³aœciwie bodziec.Jeœli mo¿na wytworzyæ odruch radoœci na widok fotela, to nie ma technicznych przeszkód w wytworzeniu odruchu wstrêtu na widok kieliszka, a przewarunkowywanie reakcji z³oœci na reakcjê ¿yczliwoœci jest równie mo¿liwe jak wygaszanie reakcji lêkowych.Niewiele natomiast mo¿na zrobiæ w zakresie majoryzuj¹cego wp³ywu emocji na inne procesy psychiczne.Zale¿noœæ ta jest bardzo silna i biologicznie uzasadniona.Mo¿liwoœæ oddzia³ywania w hipnozie sprowadza siê w tym przypadku do ewentualnych æwiczeñ s³u¿¹cych rozwiniêciu kontroli emocji, co jest niekiedy wskazane u osób nazbyt impulsywnych.Zwiêkszona zdolnoœæ kontrolowania swoich emocji oznacza, ¿e cz³owiek potrafi zapobiec ich nadmiernemu spiêtrzeniu, które mog³oby go pozbawiæ kontroli nad swoim zachowaniem.Postêpowanie takie wymaga jednak daleko id¹cej ostro¿noœci, poniewa¿ niekorzystne i niezdrowe jest tak¿e t³umienie emocji, czego licznych przyk³adów dostarczaj¹ osoby cierpi¹ce na przyk³ad na psychosomatyczne choroby przewodu pokarmowego.Znany jest bliski zwi¹zek procesów emocjonalnych z procesami motywacyjnymi.Istniej¹ liczne i wielokierunkowe badania okreœlaj¹ce rolê emocji i motywacji w zachowaniu cz³owieka, ustalano psychologiczne prawa rz¹dz¹ce tymi procesami.Wiadomo na przyk³ad, ¿e efektywnoœæ ludzkiego dzia³ania zale¿y od si³y motywacji, przy czym jest to zale¿noœæ krzywoliniowa (prawo Yerkesa-Dodsona).Inaczej mówi¹c, najlepsze rezultaty w swoim dzia³aniu cz³owiek osi¹ga przy optymalnym poziomie motywacji; motywacja zbyt niska, ale tak¿e zbyt wysoka, obni¿a sprawnoœæ dzia³ania.Ka¿de zachowanie cz³owieka jest umotywowane, najczêœciej wieloma motywami wystêpuj¹cymi równoczeœnie (polimotywacyjnoœæ zachowania), chocia¿ nie zawsze s¹ to motywy uœwiadomione.W niektórych przypadkach s³aba motywacja utrudnia osi¹ganie wartoœciowych celów, w innych pojawiaj¹ siê konflikty motywacyjne polegaj¹ce na wystêpowaniu dwóch lub wiêcej przeciwstawnych sobie motywów, w jeszcze innych tworzy siê piêtrowa struktura motywacji – motyw rzeczywisty maskowany jest poprzez tak zwany motyw ochronny.Nadmiernie silna motywacja jest jednym z czynników wyzwalaj¹cych stan wzmo¿onego napiêcia emocjonalnego (stresu), powoduje dezorganizacjê dzia³ania, co jest wyraŸnie widoczne na przyk³ad w zachowaniach niektórych neurotyków.Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e doskonalenie metod oddzia³ywania psychologicznego w sferze motywacji ma bardzo du¿e znaczenie poznawcze, ale jest równie¿ istotne dla doskonalenia oddzia³ywañ wychowawczych, psychoterapeutycznych i ogólnospo³ecznych.Badania nad przebiegiem procesów motywacyjnych w hipnozie maj¹ ju¿ doœæ d³ug¹ tradycjê i s¹ równie¿ wspó³czeœnie prowadzone z doœæ du¿¹ intensywnoœci¹.Okazuje siê bowiem, ¿e mo¿na tymi procesami sterowaæ i to w doœæ szerokim zakresie, ograniczonym, jedynie zinterioryzowanymi normami moralnymi osoby zahipnotyzowanej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]