921 31 (3)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.To znaczy musz� móc by�powi�zane z tym samym aktem samo�wiadomo�ci „Ja my�l�".Teraz to samo zak�adamy w odniesieniu do tego, co poznajemy.Alew�a�nie tylko to i nic wi�cej.Zak�adamy wi�c, �e ka�deprzedstawienie A, B, C itd., które traktujemy jako pewnezjawisko czego�, co dane nam do poznawania, ka�de z osobna, jednoniezale�nie od drugiego i wszystkie razem, musz� móc nale�e�do czego� jednego i tego samego w tym, co poznajemy.Ka�de A, B, Citd.z osobna musi móc by� powi�zane z tym samym dla nichwszystkich x.Bo to dopiero pozwala przyj��, �e naszemu powi�zaniutych przedstawie� w pewnym poj�ciu mo�e odpowiada� w tym, copoznajemy pewne powi�zanie zjawisk w przedmiocie tego poj�cia.Przedmiot to nie jakie� wra�enie, nie pojedyncze przedstawienienaoczno�ci ale powi�zanie zjawisk w pewn� jedno�� syntetyczn�, któr�rozpoznajemy w naszym poj�ciu, poj�ciu tego przedmiotu.To naszeza�o�enie jedno�ci �wiadomo�ci, które by�o warunkiem syntezypierwotnej, teraz ma taki oto sens: daje ono naszemu poj�ciuodniesienie do przedmiotu i tylko tyle.Zak�adaj�c bowiem, �e A, B, Citd.musz� móc nale�e� do jednego i tego samego x, nie wiemyjeszcze co to mo�e by� za przedmiot, bo nie mamy jeszcze poj�ciaprzedmiotu, które musia�oby by� jakim� powi�zaniem tychprzedstawie�.Ale te� to, czego jedynie wymagamy w tym pierwszymkroku, to tylko to, �eby powi�zanie, którego dokonamy, jak idlaczego – to na razie pomijamy, a wi�c, �eby to powi�zanie,jedno�� syntetyczna, mia�o jakie� odniesienie do tego, co poznajemy.Aby zrozumie�, co to znaczy, �e ów x nadaje naszym poj�ciomodniesienie do przedmiotu, musimy zauwa�y� co nast�puje.Przedstawienia po�rednie przedstawiaj� zawsze jakie� inneprzedstawienia.Przedstawienie „cia�a" uzyskujemy dzi�kiprzedstawieniom rozci�g�o�ci, nieprzenikliwo�ci itd.Przedmiottranscendentalny x pozwala odnie�� wszystkie te przedstawienia doczego� jednego i tego samego, co wi��e je wszystkie razem, czego� cozak�adamy jako istniej�ce w tym, co poznajemy i co dane zmys�ami.Otó� wszystkie te przedstawienia nie przedstawiaj� wcale owegox.S�d „cia�o jest rozci�g�e" zak�ada jedno�� wiadomo�ci,jako podstaw� dla powi�zanych w tym s�dzie poj��.To znaczy, poj�ciate, by mog�y by� powi�zane w s�dzie, musz� nale�e� do jednej i tejsamej �wiadomo�ci, co wyra�a si� w formule „Ja my�l�".Alenie powiemy przecie�, �e s�d „cia�o jest rozci�g�e"przedstawia jedno�� wiadomo�ci, wyra�on� w formule „Ja my�l�".Podobnie ma si� sprawa z przedmiotem transcendentalnym x.Musimyza�o�y�, �e w tym, co poznajemy mo�liwe jest powi�zanie naszychprzedstawie� „cia�o" i „rozci�g�o��".Jest tomo�liwe dzi�ki temu, �e zak�adamy, i� jedno i drugie naszeprzedstawienie, jako zjawiska czego�, co pobudza nasze zmys�y, nale�ydo czego� jednego i tego samego, w tym, co poznajemy, chocia� to co�pozostaje poza poznaniem, bo jako podstawa wi�zania wszystkichnaszych przedstawie� (zjawisk) nie jest �adnym z nich.Tu jednak pojawia si� pewna trudno�� i dla Kanta, i dla jegoczytelników.Otó� transcendentalna jedno��samo�wiadomo�ci, jako warunek przedmiotowy poznania, jest naszymwarunkiem, ale ma odnosi� si� do czego�, co istnieje niezale�nie odnas.Jest warunkiem transcendentalnym, a wi�c ma odnosi� si� doczego�, co musi spe�ni� ten warunek zanim przyst�pimy do poznawania wdo�wiadczeniu, zanim b�dzie dane naszym zmys�om.Chocia� wi�c mówimy,�e transcendentalna jedno�� samo�wiadomo�ci jako warunek przedmiotowypoznania – przedmiot transcendentalny x, to nie �aden przedmiota warunek transcendentalny naszego poznania, to jednak Kant przyjmujezarazem realistyczne za�o�enie, �e ten warunek nak�adamy na co�, coistnieje niezale�nie od nas.Zak�adamy wi�c, �e w�a�nie owo co�, co wswym istnieniu ju� zawsze zastajemy i co dane nam jest do poznawania,spe�nia ten sam warunek, który jest warunkiem naszegopoznania.Transcendentalizm tego za�o�enia wzmacnia jego realistycznycharakter.Bo je�li zak�adamy co�, co dotyczy tego, copoznajemy zanim b�dzie nam ono dane w do�wiadczeniu empirycznym –a wi�c jedyny, mo�liwy dla nas sposób, w jaki to, co mamypoznawa�, mo�e by� nam dane – to zak�adamy, �e to co� jesttakie a takie (albo przynajmniej mo�e by�) przed i niezale�nie odnaszego poznania.Musimy podkre�li� ten realistyczny aspekttranscendentalnego przedmiotu x, aby wyra�niej odró�ni� sposóbmy�lenia Kanta od filozofii pokantowskiej.Czym bowiem b�dzie, ju�dla Fichtego, transcendentalna jedno�� samo�wiadomo�ci jako warunekprzedmiotowy poznania? Tylko naszym, kolejnym za�o�eniem naszegopoznania.Wyobra�enie, �e istnieje co� niezale�nie od nas, to tylkonasze wyobra�enie.Fichte b�dzie s�dzi�, �e zb�dne [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ pdf @ download @ ebook

Podobne