MUNDURKA.TXT

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W kilka dni po akcie uroczystym ostatni z tej trójcy uda� si� domieszkania Rosjanina jako delegat od grona kolegów.By�o zwyczajem, �e na czaswakacyj nauczyciele zadawali uczniom do opracowania w domu nietrudne pi�mienne�wiczenia.Dope�nili tego wszyscy - z wyj�tkiem nieobecnego w dniach ostatnichJastrebowa.W tej w�a�nie sprawie Spr�ycki zosta� do niego wys�any.Jastrebow mieszka� w oficynie du�ego, rz�dowego gmachu, w dwóch skromnychpokoikach na dole.�ony nie mia�; kawalerskim jego gospodarstwem zajmowa�a si�stara Wojciechowa, znana ca�emu miasteczku opiekunka wszystkich niem�odychbez�enników.W�a�nie zatrudniona by�a myciem pod�ogi, gdy zjawi� si�Spr�ycki, zapytuj�c nie�mia�o o gospodynia fiesora.Zapytana wyprostowa�asi�, trzymaj�c w r�ku du��, mokr� �cierk�, któr� zacz�a wy�yma� takim ruchem,jakby rzuci� j� chcia�a na g�ow� przybysza.- A czego to pan ucze� od nich chc�? Czy to pan ucze� nie wie, �e terakaniku�y i �e oni s� chore?.(Wojciechowa przyswaja�a sobie zawsze sposóbwyra�ania si� swych pupilów).- Gospody� fiesor - usprawiedliwia� si� Spr�ycki - sam przyj�� rozkaza�.- Ha, to niech pan ucze� do nich id�.Oni w ogrodzie s�.- A gdzie� ten ogród?- Gdzie� ma by�? Na podwórzu!Na �rodku olbrzymiego dziedzi�ca znajdowa� si� spory placyk, otoczonysztachetami, malowanymi (niegdy�) na zielono - on to mia� by� owym ogrodem.Wszed� tam ch�opiec przez pó�otwart�, na jednej zawiasie sm�tnie ko�ysz�c�si� furtk� i rozejrzawszy doko�a, dostrzeg� co� po�redniego mi�dzy trawnikiema �mietnikiem.Kilka suchych, bezlistnych, z ob�amanymi ga��mi pni oraz kilkawbitych w ziemi� ko�ków urozmaica�y przykr� tego miejsca pustk�.Od ko�ków dopni i od pni do ko�ków przeprowadzono sznury, na których suszy�a si� bieliznai wietrzy�a po�ciel.Po pewnych znakach szczególnych poznawa�o si�, �ebielizna by�a pochodzenia rosyjskiego, po�ciel za� stanowi�a �ydowskie takzwane "bety".Do jednego z ko�ków przywi�zano na mocnym powrozie koz�, z któr�dra�ni�a si� gromada brudnych, rozczochranych dzieciaków.Na jednym ztrawników - �mietników �ydówka karmi�a niemowl�; na drugim siedzia� wprost naziemi bosy dziad z go�� g�ow�, w samej tylko bieli�nie; na trzecim gdaka�ykury otaczaj�c koguta, który chcia� przybiera� pozy bohaterskie, lecz mu w tymprzeszkadza� sromotny brak piór w ogonie.Profesora Jastrebowa na pró�no oczy ch�opca wsz�dzie wypatrywa�y.I ju� cofn�� si� mia� z miejsca, które dla �miechu chyba nazwa� kto�ogrodem, gdy wtem dobieg�y go wyg�oszone basem s�owa, tak dobrze mu znane i wpami�ci jego jakby ostrymi �wiekami wybite:Chaosa bytnost' dowremiennuIz biezdn Ty wiecznosti wozzwat.Rzecz by�a do poj�cia trudna, a jednak namacalnie prawdziwa: od�Dzier�awina deklamowa� dziad bosonogi, na trawie siedz�cy.Spr�ycki zwróci� si� w t� stron� i post�piwszy kilka kroków, rozpozna� wdeklamuj�cym dziadzie z niezawodn� pewno�ci�, cho� i z nies�ychanymzdziwieniem, swego nauczyciela j�zyka rosyjskiego.Jastrebow, od d�u�szego czasu nie golony, ze szczecinowat�, na pó� siw�brod�, z g�ow� na wierzchu �ys�, a z boków i z ty�u okolon� d�ugimi pasmamiw�osów, na szyj� i kark spadaj�cych, mia� na sobie zgrzebn� koszul�, wy�o�on�na szerokie p�ócienne szarawary i nad biodrami paskiem rzemiennym �ci�ni�t�.Przed nim, na niskiej, prostej �awie le�a� napocz�ty bochenek razowca ista�a miska mleka zsiad�ego oraz du�a, czworograniasta, do po�owy ju�opró�niona butelka z wódk�.Wódk� pi� Rosjanin szklank�, któr� w�a�nie w tejchwili, uczyniwszy przerw� w deklamacji, do ust podnosi�.Musia�o za� topodnoszenie ju� nieraz si� powtarza�, gdy� twarz siedz�cego by�a czerwona jakko�nierz burmistrza, a oczy, na wierzch wysadzone, mia�y wyraz zarazem dziki iob��dny.Nie bez strachu przyst�pi� ucze� do nauczyciela i czapk� zdj�wszy, zacz��j�ka� nie�mia�o:- Gaspady� fiesor! Ja bardzo przepraszaju.Ja musia� przyj��, bo mnietamci kazali.Ja przyszed� tolko zapyta�sia.Nie doko�czy�.Jastrebow obróci� si� do niego ca�� twarz� i skierowa� na� zaiskrzoneoczy.Wyraz tych oczu by� tak straszny, �e ch�opcu ciarki przebieg�y po krzy�ui nogi pod nim zadygota�y.Tamten wpatrywa� si� w niego d�ugo, w milczeniu, okropnym, razem w�ciek�ymi pe�nym przera�enia wzrokiem - nagle macha� zacz�� r�kami, jakby co� czykogo� odepchn�� chcia� od siebie, i krzykn�� przera�liwie:- Satana!.Satana!.Spr�ycki zdr�twia�.Po krzyku nast�pi�a cisza.Rosjanin zdawa� si� uspokaja�, twarz i oczy winn� zwróci� stron�.Ale nie trwa�o to d�ugo.Po chwili znów dojrza� ch�opca,r�k� w jego kierunku wyci�gn�� i cichszym ju�, jakby z�amanym g�osem rozkaza�:- Procz!Spr�ycki schowa� si� za drzewo.Dr�a� ze strachu, lecz ciekawo�� w miejscu go trzyma�a.Nauczyciel uciszy� si�.G�ow� zwiesi� nisko - twarz jego przybra�a znanytak dobrze uczniom wyraz ostatecznego znu�enia i apatii.Po chwili wyci�gn��r�k� po butelk�, szklank� nape�ni� i wychyli�.Twarz mu si� rozja�ni�a -hardym ruchem g�ow� podniós� - ca�y si� wyprostowa� i jakby urós�.Mocnym,patetycznym g�osem zagrzmia�: - Ja car - ja rab! Ja czerw' - ja boh!.Spr�ycki zrozumia�, �e przed t� jego wielko�ci� nale�a�o albo na twarzupa��, albo - uciec.Wybra� drugie.+XVI.MALI BOHATEROWIE- A czy odwa�y�by si� który z was pój�� w nocy na cmentarz?.Ch�opcy, srodze zm�czeni "palantem" i "ekstramet�", obsiedli kloce, le��cenad rzek�, oddaj�c si� z rozkosz� zas�u�onemu wypoczynkowi oraz rozwi�zywaniunajzawilszych zagadek filozoficznych i �yciowych.Czapki na ty� g�owy zesun�li, mundurki porozpinali - co sprzeciwia si�wprawdzie przepisom szkolnym, ale jest niezrównanie pomocne na upa� i znu�enie.W odpoczywaj�cej i filozofuj�cej gromadce rej wodz�: Koz�owski,Sitkiewicz, Dembowski - oni te� g�ównie podtrzymuj� zapa� dysputy,dostarczaj�c coraz nowego do niej przedmiotu.Rzucone w ten ul brz�cz�cy zapytanie wywo�a�o ten skutek bezpo�redni, �ewszyscy naraz zamilkli.- Na cmentarz?.- odzywa si� wreszcie, przeci�gaj�c wyrazy, Sitkiewicz.- �eby mi jeszcze jaki "umarlak" g�ow� ukr�ci�? Nie g�upim!- Jest na to sposób.- zauwa�a nie�mia�o Petrykowski, potulnych�opczyna, zdradzaj�cy zawsze poci�g do spraw ko�cielnych i teologicznych.-Trzeba tylko przy wej�ciu powtórzy� trzykrotnie, raz po raz, jednym tchem ibez najmniejszej omy�ki: "A dusze wiernych zmar�ych niech odpoczywaj� w pokojuwiecznym - Amen!."- Jednym tchem i bez omy�ki? - podrwiwa znów Sitkiewicz.- To tak b�dziejak z nieboszczykiem Lutrem, któremu nasi ksi�a kazali odmawia� pr�dko: "Odpowietrza, g�odu, ognia i wojny".- I có� Luter? - dopytuj� ciekawie ch�opcy.- J�zyk mu skr�ci�o i powiedzia�: "Od pó� fieprza, glowa, ogon i nogi."Chwila ha�a�liwej weso�o�ci, któr� przerywa kto� uwag�:- Ja s�ysza�em, �e modlitwa pomaga tylko przed pó�noc�.Punkt o samejdwunastej "dusze" wychodz� z grobów i zaczynaj� spacerowa� po cmentarzu.Wówczas nie daruj� nikomu, kto im w drog� wejdzie.- I któ� to widzia�? - zauwa�a sceptycznie Dembowski.- Byli tacy.Petrykowski wyrywa si� z niespodzianym wyznaniem:- Raz na wsi, wieczorem, "dusza" przelecia�a obok mnie tak blisko, jakst�d do tego kloca.Wyznanie silnie oddzia�ywa na s�uchaczów.- Zl�k�e� si�? - bada jeden.- Jeszcze jak! Alem zaraz odmówi�: "A dusze wiernych zmar�ych".- inatychmiast znikn�a.- Jaka� by�a? - dopytuje drugi.- Bielusie�ka.Trzeci jest ciekawy szczegó�ów.- W ziemi� si� zapad�a czy te� do góry pofrun�a?- Nie wiem.Znikn�a i tyle.Jakby j� kto zdmuchn��.- Nie p�ywaj po piasku! - �mieje si� ironicznie Spr�ycki.- Duszy widzie�nie mo�na.- Dlaczego?- Bo dusza nie ma cia�a.Rozs�dniejsi przytakuj�.Ma racj�.Prawda.Petrykosio pu�ci� finf�.Zbaja� si�!Ale wyst�puje i opozycja.- Cia�o cia�u nierówne [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ pdf @ download @ ebook

Podobne