R.Zubrin, R.Wagner Czas Marsa

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.5.1), byliby chronieni przez zgromadzone zapasy i otrzymana dawka promieniowania spad�aby do jakich� 8 remów.3 Je�li podczas rozb�ysku s�onecznego, o nat�eniu równym �redniej dla trzech wspomnianych rozb�ysków, astronauci znajdowaliby si� wewn�trz modu�u mieszkalnego na Marsie, byliby wystawieni na dawk� promieniowania oko�o 10 remów poza schronem lub 3 remów wewn�trz schronu.(Na powierzchni Marsa dawki promieniowania s� znacznie ni�sze z powodu os�ony, zapewnianej przez atmosfer� i powierzchni� Czerwonej Planety).Sytuacja wygl�da inaczej w przypadku promieniowania kosmicznego.Sk�ada si� ono z cz�steczek o energii si�gaj�cej miliardów elektronowpltów, zatem do zabezpieczenia si� przed nim potrzebne s� os�ony grubo�ci wielu metrów, o co trudno podczas lotu mi�dzyplanetarnego.Na samej powierzchni Marsa ochrona przed promieniowaniem kosmicznym nie nastr�cza jednak powa�niejszych trudno�ci: planeta chroni przed promieniowaniem nadchodz�cym od do�u, a worki z piaskiem zapewni� os�on� przed cz�ci� promieni kosmicznych, które uderzaj� w modu� mieszkalny z góry.Podobnie jak w przypadku rozb�ysków s�onecznych, promieniowanie kosmiczne zwykle nie wyst�puje w du�ych dawkach.3 B.Clark, L.Mason: The Radiation Show Stopper to Mars Missions: A Solution, wyk�ad podczas konferencji AAIA Space Programs and Technologies Conferen-ce, Huntsville, Alabama, wrzesie� 1990.L.Simonson, J.Nealy, L.Townsend, J.Wilson: �Radiation Exposure for Manned Mars Surface Missions", NASA Technical Publication-2979, Waszyngton, DC 1990.J.Letaw, R.Silverberg, C.Tsao: Radiation Hazards of Space Missions, �Natur�", 330, nr 24 (1987): 709-10.170 � CZAS MARSA�azienkapokój astronautyj�luza powietrzna jlaboratoriumRys 5 l Schemat modu�u mieszkalnego w misji Mars Direct W razie rozb�ysku s�onecznego dodatkow� ochron� zapewnia �luza powietrznaZazwyczaj jest obecne w postaci wzgl�dnie sta�ego, s�abego t�a.Astronauta znajduj�cy si� w module mieszkalnym podczas lotu przez przestrze� mi�dzyplanetarn� otrzyma dawk� promieniowania kosmicznego wynosz�c� 20-50 remów, w zale�no�ci od fazy jedenastoletniego cyklu aktywno�ci plam s�onecznych.Najwi�ksze dawki promieniowania kosmicznego zdarzaj� si� w trakcie minimum aktywno�ci s�onecznej, poniewa� podczas okresu najwi�kszej aktywno�ci pole magnetyczne S�o�ca rozszerza si� i mo�e do pewnego stopnia ochroni� przed promieniami kosmicznymi, przybywaj�cymi z przestrzeni mi�dzygwiezdnej, ca�y Uk�ad S�oneczny.Przyjmuje si�, �e �rednia roczna dawka promieniowania kosmicznego podczas lotu mi�dzyplanetarnego wyniesie 35 remów.Na powierzchni Marsa �rednia roczna dawka si�ga 9 remów bez �adnego zabezpieczenia, a 6 remów z zastosowaniem os�ony w postaci worków z piaskiem na dachu modu�u mieszkalnego.Poniewa� na Marsie za�oga b�dzie sp�dza� wi�kszo�� czasu wewn�trz modu�u mieszkalnego, szacuje si�, �e podczas pobytu na powierzchni planety �rednia roczna dawka promieniowania kosmicznego wyniesie 7 remów.JAK POKONA� SMOKI l OMIN�� SYRENY � 171Zbieraj�c powy�sze dane i uwzgl�dniaj�c mo�liwe warianty misji (koniunkcyjna i opozycyjna) oraz zak�adaj�c, �e podczas trwania wyprawy raz do roku dochodzi do rozb�ysku s�onecznego o intensywno�ci równej �redniej z trzech najwi�kszych zaobserwowanych rozb�ysków s�onecznych, otrzymujemy przewidywane warto�ci dawek promieniowania, podane w tabeli 5.2.Zgodnie z rozwa�aniami z poprzedniego rozdzia�u wyprawa na Marsa odb�dzie si� po trajektorii koniunkcyjnej, a ca�kowita dawka promieniowania, otrzymana podczas drogi w obie strony oraz pobytu na powierzchni, wyniesie 41-62 remy, w zale�no�ci od fazy cyklu aktywno�ci S�o�ca.Zatem warto�� 50 remów wydaje si� realistyczn� ocen� dawki promieniowania podczas podró�y w obie strony oraz pobytu na Marsie, u�rednion� w stosunku do okresów najwi�kszej i najmniejszej aktywno�ci s�onecznej.Widzimy tak�e, �e projekt Mars Direct przewiduje, i� najwi�ksza mo�liwa dawka promieniowania, spowodowana rozb�yskami s�onecznymi, wynosi oko�o 5 remów, a zatem znacznie poni�ej progu 75 remów, po którego przekroczeniu pojawiaj� si� symptomy choroby popromiennej, zwi�zanej z napromieniowaniem w krótkim okresie.Przygl�daj�c si� warto�ciom podanym w tabeli 5.2, widzimy, jak bardzo nietrafione s� argumenty za misjami opozycyjnymi,Tab.5.2.Dawki promieniowania podczas misji marsja�skiej.MISJA KONIUNKCYJNAMISJA OPOZYCYJNAPromieniowanie kosmicznepodczas lotu 31,8remaRozb�yski s�onecznepodczas lotu 5,5 remaPromieniowanie kosmicznena Marsie 10,6 remaRozb�yski s�onecznena Marsie 4, l rema�rednia ca�kowita dawka 52,0 rema47,7 rema 9,6 rema 0,8 rema0,3 rema 58,4 rema172 � CZAS MARSApowo�uj�ce si� na ograniczenie dawki otrzymanego promieniowania.Mimo znacznie wi�kszej masy statku i kosztów wyprawy oraz ograniczonej u�yteczno�ci misji (spowodowanej krótkim pobytem na powierzchni planety), ca�kowita dawka promieniowania podczas misji opozycyjnej jest wy�sza ni� w trakcie misji koniunkcyjnej, a krótkotrwa�a dawka promieniowania, spowodowanego rozb�yskami s�onecznymi, jest wi�ksza o 75%.Zasadniczo jednak mo�na oszacowa� d�ugotrwa�e dawki promieniowania podczas obu wariantów, a ryzyko zwi�zane z nimi jest zaniedbywalnie ma�e w porównaniu z innymi czynnikami, nieuniknionymi podczas za�ogowych lotów kosmicznych.Jedyny powa�niejszy element ryzyka wi��e si� z niebezpiecze�stwem wyst�pienia podczas wyprawy wyj�tkowo silnego, nie spotykanego w ci�gu ostatnich 50 lat rozb�ysku s�onecznego, emituj�cego znacznie wi�cej promieniowania.Ryzyko takie jest wy�sze w przypadku wyboru trajektorii opozycyjnych, dopuszczaj�cych przej�cie w pobli�u S�o�ca.Nie ma zatem powodu, zwi�zanego z ochron� przed promieniowaniem, by przek�ada� misj� opozycyjn� nad koniunkcyjn� (za któr� opowiada si� projekt Mars Direct) lub nawet nad trajektorie o minimalnych wymaganiach energetycznych.Bior�c pod uwag� zagro�enie promieniowaniem, trajektoria opozycyjna jest najgorsza z mo�liwych.Przy okazji: cho� pewne osoby, pragn�ce uzyska� spore fundusze na badania w tej dziedzinie, staraj� si� zasia� panik�, nic niesamowitego nie ró�ni promieniowania kosmicznego od innych rodzajów promieniowania.Promienie kosmiczne odpowiedzialne s�, w przybli�eniu, za po�ow� dawki promieniowania otrzymywanej w ci�gu ca�ego �ycia przez ludzi na powierzchni Ziemi, przy czym osoby, które mieszkaj� lub pracuj� na du�ych wysoko�ciach, otrzymuj� ca�kiem spore dawki.Na przyk�ad pilot samolotu transatlantyckiego, odbywaj�cy jedn� podró� dziennie przez pi�� dni w tygodniu, otrzyma�by roczn� dawk� promieniowania kosmicznego w wysoko�ci oko�o jednego rema [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ pdf @ download @ ebook

Podobne