wiedza i zycie3

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Katarzyna przekaza�a Francuzowiliczne szczegó�y z prywatnego �ycia Newtona.Wolter bywa� równie� u Samuela Clarke'a - ucznia i wspó�pracownikaNewtona - który zas�yn��, prowadzon� w imieniu mistrza,korespondencyjn� polemik� z Leibnizem dotycz�c� natury przestrzeni iczasu.Dzi�ki niemu Wolter móg� pozna�, szczególnie go interesuj�ce,filozoficzne pogl�dy Newtona.LISTY FILOZOFICZNERezultatem ponad dwuletniego pobytu w Anglii by�y opublikowanepotajemnie w Rouen w roku 1734 Listy filozoficzne zwane równie�Listami o Anglikach.Przedstawi� w nich Wolter, w formie 24 krótkichesejów utrzymanych w �artobliwym tonie, panoram� �ycia umys�owegowyspiarzy, stosunki spo�eczne i wyznaniowe.Wolter konfrontowa� swewra�enia z Anglii, gdzie dokona�a si� ju� rewolucja, z sytuacj� weFrancji, która nadal tkwi�a w degeneruj�cym si� absolutyzmie.Pisz�cpochlebnie o Anglikach, w istocie kierowa� ostrze swej krytykiprzeciw porz�dkom panuj�cym w jego ojczy�nie.Intencj� t� odczytanobez trudu - ksi��k� oficjalnie pot�piono i publicznie spalono, awydawc� uwi�ziono.Wolter za�, który wcze�niej, w 1729 roku, wróci�do Francji, wy�ga� si� cz�ciowo prawdziwym twierdzeniem, �epublikacji dokonano bez jego zgody.Listy przesz�y do historii jako pochwa�a rozumu, wolno�ci itolerancji, ci�ta krytyka dogmatów i fanatyzmu.Tu natomiastchcia�bym uwypukli� ich rol� w upowszechnianiu wiedzy.Dzi�ki swejpopularno�ci dokona�y w tej mierze nie mniej ni� uczone traktaty.BACON I LOCKEW li�cie dwunastym Wolter przedstawia w wielkim skrócie posta�Francisa Bacona i idee empiryzmu.W szczególno�ci pisze: (.)najbardziej zaskoczy�o mnie to, �e Bacon mówi w swoim dziele o nowymprawie przyci�gania, lubo za odkrywc� tego faktu uchodzi Newton.Dalej przytacza s�owa Bacona: Trzeba zbada�, czy nie istnieje jaki�rodzaj si�y magnetycznej dzia�aj�cej mi�dzy Ziemi� a cia�amici�kimi, mi�dzy Ksi�ycem a oceanem, mi�dzy planetami itd.(.)Trzeba sprawdzi� czy ten sam zegar wahad�owy b�dzie szed� pr�dzej naszczycie góry, czy w g��bi kopalni; je�li waga ci�ko�ci zmniejszysi� na górze, a zwi�kszy w kopalni, wygl�da�oby na to, �e Ziemianaprawd� posiada si�� przyci�gania.2Karta tytu�owa pierwszego wydania Elementów filozofii NewtonaSugestia Bacona jest w rzeczywisto�ci b��dna, gdy� przyci�ganienajwi�ksze jest na powierzchni Ziemi.Gdy oddalamy si� od tejpowierzchni od i ku centrum Ziemi, si�a przyci�gania maleje.Wpierwszym przypadku ro�nie odleg�o�� mi�dzy przyci�gaj�cymi si�cia�ami, w drugim za� maleje efektywnie przyci�gaj�ca masa Ziemi.Niezmiernie wa�na jest natomiast propozycja wykonania pomiaru jakozasada metodologiczna.Nie uwa�ano jej bynajmniej za oczywist� wowych czasach.Racjonalizm Kartezjusza przypisywa� w poznaniunaczeln� rol� logicznemu rozumowaniu i nieufnie odnosi� si� do�wiadectw zmys�ów.By� tedy w opozycji do empiryzmu, cho� stanowiskoKartezjusza w tej sprawie nie by�o ca�kiem jednoznaczne.Nast�pny list Wolter po�wi�ca Johnowi Locke'owi.Pisze o nim, �eustali�, i� wszystkie poj�cia pochodz� od zmys�ów - zbada� ideeproste i z�o�one, wy�ledzi� wszystkie czynno�ci umys�u ludzkiego,dowiód�, �e mowa ludzka jest niedoskona�a, a wra�enia naszenie�cis�e i fa�szywe, po czym przyst�pi� do rozwa�a� nad granicami,a w�a�ciwie nad nico�ci� ludzkiej wiedzy [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ pdf @ download @ ebook

Podobne