[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Mowa do uczonych w Piœmie /7,3-11/Mowa do faryzeuszów /8,11-20/Mowa do ¯ydów /8,21-29/- wiara wielu /8,30-31/Mowa do ¯ydów /8,-33-59/6.Znak /uzdrowienie niewodomego/ /9,1-7/- rozdwojenie /9,8-12/- niewiara faryzeuszów /9,13-34/- wiara uzdrowionego /9,35-38/7.Mowa do faryzeuszów /9,39 - 10,18/- rozdwojenie /10,19-21/- w œwi¹tyni /10,22/Mowa do ¯ydów /10,23-38/- niewiara /10,39/- za Jordan /10,40/- wiara wielu /10,41-42/8.Znak /wskrzeszenie umar³ego/ /11,1-44/- wiara wielu /11,45/- niewiara /11,46-53/- do Efraima /11,54/- rozdwojenie /11,55-56/- do BetaniiIII.Trzecia Pascha1.Czyn i proroctwo /12,1-8/- wiara t³umu /12,9-19/2.Mowa do Greków /12,20-28/Mowa do t³umu /12,29-36/- niewiara ¯ydów /12,37-41/- wiara bojaŸliwych /12,42-43/Mowa do t³umu /?/ /12,44-50/3.Czyn i proroctwo /13,1-30/4.Mowa do uczniów /13,31-35/- do Piotra /13,36 - 14,4/- do Tomasza /14,5-7/- do Filipa /14,8-21/- do Judy /14,22-31/- do uczniów /15,1 - 16,33/- modlitwa za Syna /17,1-5/- modlitwa za uczniów /17,6-19/- modlitwa za chrzeœcijan /17,20-26/5.Znak /œmieræ i Zmartwychwstanie Jezusa- za Cedron /18,1-2/- niewiernoœæ Judasza /18,3-9/- wiernoœæ Piotra /18,10-11/- do Annasza /18,12-14/- niewiernoœæ Piotra /18,15-18/- u Annasza /18,19-23/- do Kajfasza /18,24/- niewiernoœæ Piotra /18,25-27/- do pretorium /18,28/- u Pi³ata /18,29 - 19,16/- œmieræ Jezusa /19,17-30/- œwiadectwo œmierci /19,31-37/- z³o¿enie do grobu /19,38-42/- wiara w Zmartwychwstanie /20,1-10/5.Znak /¿ywy Jezus/ /20,11-18/7.Znak dla Jedenastu /20,19-23/- niewiara Tomasza /20,24-25/u.Znak dla Dwunastu /20,26-27/- wiara Tomasza /20,28-29/- wiara celem znaków /20,30-31/- nad Morzem Tyberiadzkim /21,1/9.Znak dla Siedmiu /21,2-14/- powo³anie Piotra /21,15-17/- proroctwo o Piotrze /21,18-19/- proroctwo o Janie /21,20-23/10.Œwiadectwo Jana /21,24/11.Epilog /22,25/g/ teologiaPrzed przejœciem do tematów teologicznych warto przypomnieæ g³Ã³wne za³o¿enia, wed³ug których spisana jest ewangelia Jana.W tzw.pierwszym epilogu autor wyjaœnia cel napisania dzie³a: "I wiele innych znaków, których nie zapisano w tej ksiêdze, uczyni³ Jezus wobec uczniów.Te zaœ zapisano, abyœcie wierzyli, ¿e Jezus jest Mesjaszem, Synem Bo¿ym i abyœcie wierz¹c mieli ¿ycie w imiê Jego" /J 20,30-31/.Tekst ten wskazuje te¿ na adresata Ewangelii, od ustalenia których zale¿y zrozumienie wielu tekstów ewangelijnych.Nie byli nimi wcale niewierz¹cy, którzy dziêki poznaniu treœci ewangelii Janowej mieliby uwierzyæ w Chrystusa, lecz cz³onkowie wspólnoty chrzeœcijañskiej, których wiarê trzeba by³o umocniæ i ustrzec przed fa³szywymi pasterzami /"Z³odziej przychodzi tylko po to by kraœæ, zabijaæ i niszczyæ.Ja przyszed³em po to, aby owce mia³y ¿ycie i mia³y je w obfitoœci" - J 10,10/.Zgromadzenie do któprego kieruje siê ewangelista ma "trwaæ w Chrystusie" /J 15,4/, a zatem ono jest ju¿ wspólnot¹ chrzeœcijañsk¹.Druga sprawa warta zauwa¿enia to obecnoœæ polemiki w dziele Janowym, w œwietle której do niedawna oceniano ca³¹ teologiê Jana.Zazwyczaj mówi siê o trzech rodzajach polemiki: przeciw gnostykom, przeciwko sekcie Joannitów, przeciw ¯ydom.JeœLi idzie o polemikê przeciw gnostykom, to ju¿ œw.Ireneusz wspomnia³, ¿e Jan polemizowa³ z Ceryntem, gnostykiem /Haer.III, II, 7/ i taka opinia utrzyma³a siê a¿ do XX w.Jan pos³uguje siê rzeczywiœcie terminami obecnymi w gnozie, wskazuj¹c jednoczeœnie na Jezusa Chrystus jako prawdziwego Pasterza, Wys³annika i krzew winny /1,14; 6,53-54; 19,34/.Na podstawie tego co wiemy dzisiaj o doktrynie Cerynta /o ró¿nicy miêdzy górnym a dolnym Bogiem, o Duchu opuszczaj¹cym Jezusa przed mêk¹/ nie mo¿na by twierdziæ, aby czwarta ewangelia zosta³a napisana w celu przeciwstawienia siê jego doktrynie.Jej zainteresowania s¹ znacznie szersze.Zdaniem innych /J.A.Sint/, o kszta³cie Ewangelii wg œw.Jana zadecydowa³aby polemika autora ze zwolennikami Jana Chrzciciela.Zwolennicy tej hipotezy potraktowali niektóre teksty ewangelii /1,8.15.20-27; 3,26-30; 5,33-36; 10,41/ jako echo sporu miêdzy zwolennikami Jezusa a zwolennikami Jana Chrzciciela.Uczniowie Jana Chrzciciela stanowiliby grupê wspó³zawodnicz¹c¹ z uczniami Chrystusa, która prztecenia³a znaczenie Jana i dlatego trzeba by³o powiedzieæ, ¿e Jan Chrzciciel nie by³ prorokiem ani Mesjaszem, ¿e we w³asnym mniemaniu nie by³ godny "rozwi¹zaæ rzemyka u sanda³a" Jezusa.Patrz¹c na ca³oœæ Ewangelii wg œw.Jana trzeba jednak zauwa¿yæ, ¿e fragmenty dotycz¹ce Jana Chrzciciela odgrywaj¹ w niej drugorzêdn¹ rolê.S¹ wreszcie i tacy autorzy, którzy traktuj¹ czwart¹ ewangeliê jako echo polemiki z ¯ydami, tymi, którzy byli prze4ciwnikami i nieprzyjació³mi pierwotnego Koœcio³a.Chrzeœcijanie, którzy na pocz¹tku byli cz³onkami wspólnot ¿ydowskich, zostali z nich oficjalnie wyrzuceni, a niektórzy nawet pozbawieni ¿ycia.Jan najostrzej ze wszystkich ewangelistów wystêpuje przeciw "¯ydom", którzy od pocz¹tku chcieli zniszczyæ Jezusa i Jego dzie³o /5,16.18.37-38.45; 7,1.19; 8,22-24.37-59; 10,31-39; 19,7/.Zamiast o "naszym", Jezus mówi o "waszym" Prawie, co mia³o byæ œwiadectwem ostatecznego rozdzia³u miêdzy Prawem Jezusa a Tradycj¹ ¿ydowsk¹.W odpowiedzi mo¿na stwierdziæ, ¿e pod koniec I w.po Chr.podzia³ miêdzy synagog¹ a Koœcio³em chrzeœcijañskim jest ju¿ faktem dokonanym, ale te¿ nie mo¿na zapominaæ o tym, ¿e polemika Jezusa z ¯ydami jest w³aœciwie polemik¹ ze œwiatem niewiary.Gdyby Jezus przepowiada³ w innym kraju, niewierz¹cy tego kraju zajêliby miejsce ¯ydów.Polemika z ¯ydami jest wiêc raczej symbolem wszelkiego oporu, jaki niewiara stawia orêdziu Jezusa.PrzejdŸmy teraz do samej teologii, a konkretnie do problematyki chrystologicznej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]