Józef Ignacy Kraszewski

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.I zmieniaj�c rozmow�, doda�, wskazuj�c za odchodz�cym powozem:- No, i my we dwu wie�li�my oto tego hrabiego, nic o tym nie wiedz�c.Historia! Jak Pana Boga mego kocham, nikt wierzy� nie zechce.Dobek dawno by� ju� opu�ci� Ogród Saski.Nie przyrzek� si� te� swojemu dawnemu towarzyszowi za godzin� i mia� powody wa�ne.Biedny ch�opak, cho� nie elegant i w butach podejrzanych, by� zakochany.Sta�o si� to, w najdziwniejszy sposób w �wiecie.Siadywa� cz�sto w Saskim Ogrodzie.Jednego razu, gdy my�la� o chronologii i kobiety mu zupe�nie zdawa�y.si� oboj�tne, dziewcz�tko lat mo�e pi�tnastu, podlotek, pociesznie jako� ustrojone, wcale nie�adne, ale �wie�e, �wawe bardzo, w bia�ym czepeczku, w czarnym fartuszku, w trzewiczkach na korkach, �mia�e i trzpiocz�ce si� wbieg�o w ulic�, w której siedzia�.Wzi�o si� pod boki, rozpatrywa�o, g�ówk� jak ptasz� z gniazda to w lewo obraca�o, to w prawo, oczkami strzyg�o swawolnie, u�miecha�o si�, zdawa�o si� czego� szuka� i nie móc sobie da� rady.O kilka kroków s�ysza�, jak zaczepi�a dzieweczka par� osób, które j� pomin�y, nie daj�c odpowiedzi.Brzmia�a jej mowa jakby obca.I twarzyczka te� by�a jaka� nie naszego kroju.Niepi�kna, a mi�a, nosek zadarty, usta pó�otwarte, przez które ci�gle pr��ek bia�ych z�bków jakby w nieustannym u�miechu przegl�da�, pyszczek mia�a ró�owy, w�osy obfite kasztanowate, nó�k� malu�k� i r�cz�ta jak dwa pulchne placuszki.�e si� kr�ci�a niespokojnie, �ci�gn�o to uwag� chronologa.Zapomnia� na chwilk� o Man�thonie,I ona te� jakby z desperacji podbieg�a ku niemu, stan�a, popatrzy�a i niby si� przekonawszy, �e to nie to, czego szuka, chcia�a ju� furkn�� nazad, gdy jakim� dziwnym natchnieniem (nie umia� sobie wyt�umaczy� dlaczego) Dobek spyta� j� po francusku:- Que cherchez-vous, mademoiselle?- Ah! C'est �a! - W r�ce uderzaj�c i obcasem wpadaj�c na�, odpar�a dzieweczka.- Z nikim si� tu rozmówi� nie mo�na, mój dobry panie? Ja jestem obca; jak ja tu znajd� ten pawilon, gdzie czekolad� i cukierki sprzedaj�?Florek, nadzwyczaj uczynny, cieniem, ulic� poprowadzi� j� do pawilonu.Id�c si� zaraz dobrze poznali.Napr�dce opowiedzia�a mu Luizetta ca�� swoj� histori�, �e by�a Szwajcark�, �e j� wszyscy krewni odumarli, �e jak palec zosta�a sierot� i �e lito�ciwa, z�ota, dobra ksi�na Karolina de Nassau wzi�a j� w opiek�, �e u niej sobie szyje, haftuje i �e jej bardzo dobrze.Przyzna�a si�, �e miasta nie zna, bo jej wychodzi� nie wolno, ale �e zak�ad zrobi�a z towarzyszkami, i� si�, nie umiej�c j�zyka, dopyta do pawilonu i cukierków przyniesie.Bardzo j� to radowa�o, �e zak�ad wygra, ale si� strasznie obawia�a spó�ni�, bo musia�a wraca�, póki ksi�na nie przyjedzie, inaczej by okropn� dosta�a bur�.Kto wie, mo�e gorzej, gdy� ksi�na, dobra jak anio�, bywa�a szparka i gwa�towna okrutnie, czego zawsze potem �a�owa�a.Dziewcz� szczebiota�o.Dobek s�ucha�, a ta piosnka s�ów jako� mu nadzwyczaj mile brzmia�a w uchu i sz�a a� do piersi, a� do serca.Dziewcz� mia�o przy tym zadartym nosku i �miej�cej si� buzi - oczki dziwne, siwe, niby takie pospolite, jak u wszystkich, a takie drapie�ne, �e tego, w kogo si� wpi�y, porusza�y do g��bi.Dobkowi by�o niezmiernie przyjemnie ten wzrok �apa�, ale razem i niepokój to w nim obudza�o.Nie tylko �e j� zaprowadzi� do pawilonu, ale czeka� na wracaj�c� i znowu, w obawie, aby nie zab��dzi�a, odprowadza� nazad, a� pod pa�ac ksi�nej.A gdy dziewcz� go filuternie po�egna�o u�miechem, gdy mu znik�o z oczów, zrobi�o mu si� tak smutno, tak t�skno, i� do Manethona nie by�o sposobu powróci�.Wci�� te usteczka otwarte, nosek zadarty, pyszczek ró�owy i szare oczki niepoczciwe mia� przed sob�.- Ot, tom g�upi - rzek� do siebie - ot, tom kapitalnie g�upi! Czy� takiemu klocowi jak ja, si� kocha�? Tfu!�aja� si� bez mi�osierdzia, a nie pomog�o to nic a nic.Nie wiedzie� jakim sposobem, gdziekolwiek teraz szed�, droga mu koniecznie wypada�a pod sam� oficyn� pa�acu ksi�nej de Nassau.I nigdy nie móg� pój�� drug� stron� ulicy: zawsze to ka�u�a, to kamie�, to drzewo zmusza�o go pod same okna si� cisn��.Którego� dnia w oknie zobaczy� ró�owy pyszczek i uk�oni� mu si�.Uk�on mu oddano, ale nie wiadomo, co to znaczy�o: pogro�ono mu na nosie.Nie mo�e znowu nawet uczony i spokojny cz�owiek znie�� tego, a�eby mu kto na nosie grozi� i nie wyt�umaczy� si�, za co i dlaczego.Dobek dosta� si� do oficyny na korytarz i tam otrzyma� wyja�nienie.- Za co mnie panna Luizetta grozi�a?- A! Ba jak�e mo�na dwa razy na dzie� chodzi� pod oknami i ci�gle oczyma tam czego� szuka�?- Ale ja panny Luizetty szuka�em.- Dlaczego?- Bo mi bardzo mi�o na ni� patrze�.Nast�pi�o milczenie.Dziewcz� spojrza�o na niego wzrokiem strasznie przejmuj�cym.- Có� to ma znaczy�? - spyta�a.- Ja sam nie wiem.Od czasu, jakem mia� przyjemno�� j� spotka�, bardzo mi do niej t�skno.Popatrzy�a na niego.- Ale prosz� ja pana, wi�c có�? Bo je�eli pan my�li kocha�, ja uprzedzam, �e si� tego boj�.Dopiero na �wi�tego Ludwika zaczn� rok pi�tnasty; s�owo panu daj�, nie kocha�am si� nigdy, nigdy.Mog� na to przysi�c i to wiem, bom to jeszcze s�ysza�a w Szwajcarii i tu, �e to si� zawsze ko�czy bardzo niedobrze.Wi�c po có� mamy si� kocha�?- Ale kiedy si� kochaniu oprze� nie mo�na.- To ja nie wiem, ja nie wiem - odezwa�a si� Luizetta.Ja inaczej bym nie potrafi�a si� kocha� et faire l'amour, tylko raz, na wieki, na calute�kie �ycie.Widzi pan! A z was �aden, �aden, to rzecz dowiedziona, nie umie by� sta�ym.Z otwarto�ci� po�udniowej strefy dzieci�cia - bo troch� krwi w�oskiej p�yn�o w �y�ach Luizetty - wyspowiada�a si� tak przed nim.By�a to uwertura dramatu.Trzeba� mówi� o tym, �e Dobek odt�d szuka� sposobów widywania si� z Luizett� i �e z tego wynikn�� stosunek: mi�o��, przyja��, przywi�zanie (nazwijcie to, jak chcecie), które oboje uszcz�liwia�o, a czasem czyni�o nieszcz�liwymi.Dobek pracowa� jak dawniej, lecz z wi�ksz� do �ycia i pracy ochot�, chocia� nie pojmowa�, jakby si� to sko�czy� mog�o.Ani on, ani ona nie my�leli o ma��e�stwie; sz�o tylko o to, aby si� widywa� i zosta� sobie wiernymi.Luizetta obra�a go sobie za brata, on j� nazywa� siostr�.Stara to forma, odwieczna dziecinnych mi�ostek.Czasem i jej strach by�o, �eby ksi�n� Karolin� nie napad�a nagle ochota jecha�, albo na Podole do dóbr, albo do Petersburga do m�a, albo do Francji, ot tak sobie.On te� dr�a�, �eby mu nie zabrak�o pretekstu bawienia w Warszawie.Wszystko, co zarabia�, dzieli�o si� od czasu, jak pozna� Luizett�, na dwie po�owy: na ksi��ki i na �akocie a podarki dla niej.Dziewcz� lubi�o s�odycze i cacka, a cieszy�o si� nimi jak dzieci�.Ani on do niej si� nie stroi�; ani ona do niego nie znajdowali potrzeby kokietowa� si�, tak jako� naturalnie si� w sobie kochali, i� im to na my�l nie przychodzi�o, a by�o im z sob� bardzo dobrze.Tego dnia Dobek obieca� by� przynie�� jak�� ksi��czyn� Luizecie i z ogrodu wprost pobieg� do oficyn pa�acowych.Na znak dany ku oknu, wybieg�o dziewcz� �ywo, r�czk� wyci�gn�o wo�aj�c: "Nie mam czasu! Nie mam czasu!" Dobek chcia� cho� w palce poca�owa�, dosta� klapsa i Luizetta �miej�c si� znik�a."Jutro!" rzuci�a mu przeze drzwi.Z t� obietnic� poszed� rozmarzony do pa�acu hrabstwa Che�mowskich.Wida�, �e tu musia�y by� wydane rozkazy, aby go wpuszczono, gdy� kamerdyner w milczeniu pokaza� mu wschody boczne i nie zadaj�c sobie pracy przeprowadzania go, nauczy�, �e na pierwszym pi�trze ma szuka� drzwi w prawo [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ pdf @ download @ ebook

Podobne