[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.- epikureizmu ( dążenie do szczęścia i zaspokajania swoich potrzeb poprzez rozwagÄ™ i mÄ…drość )- Heksametr - miara wiersza, rytm opierajÄ…cy siÄ™ na istnieniu w jÄ™zyku greckim akcentu w poszczególnych wyrazach.Wyrazy o podobnym akcencie rozmieszczone sÄ… regularnie.Heksametr wpÅ‚ywa na rytmiczność dzieÅ‚a.- Hedonizm – uznaje przyjemność cielesnÄ… (rozkosz) za najwyższe lub jedyne dobro, cel życia czÅ‚owieka i naczelny motyw ludzkiego postÄ™powania.Hedonizm to inaczej skrajny epikureizm.8.WyjaÅ›nić znaczenie etymologiczne i realne zwiÄ…zków frazeologicznych : odpowiedź pytyjska, zagadkowy jak Sfinks, Sodoma i Gomora, wdowi grosz- „Sodoma i Gomora” – to okreÅ›lenie wywodzi siÄ™ od nazw dwóch miast na Morzem Martwym.PleniÅ‚y siÄ™ w nich rozpusta i zepsucie moralne.Bóg spaliÅ‚ SodomÄ™ i GomorÄ™ deszczem ognia i siarki.DziÅ› „Sodoma i Gomora” powiemy o miejscu upadku moralnego, zepsucia obyczajów.- „Wdowi grosz” – kiedyÅ›, gdy ludzie skÅ‚adali w synagodze ofiary, starali przeÅ›cigać siÄ™ w hojnoÅ›ci.Pewna uboga wdowa wrzuciÅ‚a do skarony wszystkie pieniÄ…dze jakie miaÅ‚a, a byÅ‚y to dwa szelążki, czyli zaledwie jeden grosz.ByÅ‚o to dla niej ogromne wyrzeczenie, wielka ofiara.WedÅ‚ug Jezusa to wÅ‚aÅ›nie ona ofiarowaÅ‚a Bogu najwiÄ™cej.SÅ‚owa „wdowi grosz” sÄ… używane dzisiaj do podkreÅ›lenia faktu, że nie liczy siÄ™ wysokość ofiary, ale wartość, jakÄ… ma ona dla ofiarujÄ…cego.- „zagadkowy ja Sfinks” – ze Sfinksem spotykamy siÄ™ w micie o Edypie.Sfinks mÄ™czyÅ‚ swojÄ… zagadkÄ… mieszkaÅ„ców Teb i podróżnych zbliżajÄ…cych siÄ™ do miasta.Gdy Edyp dotarÅ‚ do Teb, spotkaÅ‚ Sfinksa (Sfinks - w sztuce starożytnego Egiptu, wyobrażenie leżącego lwa z ludzkÄ… gÅ‚owÄ….).RozwiÄ…zaÅ‚ zagadkÄ™ zadawanÄ… przez niego przechodniom ("Co to jest: Rano chodzi na czterech, w poÅ‚udnie na dwóch, wieczorem na trzech? CzÅ‚owiek), tym samym uwolniÅ‚ od niego miasto.Dzisiaj „zagadkowy jak Sfinks” może być czÅ‚owiek owiany jakÄ…Å› tajemnicÄ…, na którÄ… nikt nie zna odpowiedzi.- „Odpowiedź pytyjska” pitia byÅ‚a to kapÅ‚anka wydajÄ…ca rady w wyroczni delfickiej.Zaczadzona Pitia wpadaÅ‚a w rodzaj ekstazy i na zadawane pytania wypowiadaÅ‚a mnóstwo słów bez zwiÄ…zku.Specjalni kapÅ‚ani ukÅ‚adali z tych słów wiersze w heksametrach o sensie zagadkowym lub dwuznacznym.W dzisiejszym czasie „odpowiedź pytyjska” oznacza odpowiedź peÅ‚nÄ… zagadek, bez konkretnego tekstu.9.Kontynuacje i nawiÄ…zania do mitologii i biblii w literaturze, sztuce i w życiu współczesnymEPOKA INSPIRACJE MITOLOGICZNEAntyk Tragedia antyczna, której tematy i bohaterowie wywodzÄ… siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie z mitologii (Sofokles: Edyp król, Antygona); epos Homera : Iliada i Odyseja, w obydwu utworach przedstawione zostaÅ‚y historie mitologiczne (wojna trojaÅ„ska, wÄ™drówka Odyseusza do Itaki); obecność motywów i wÄ…tków mitologicznych w liryce greckiej i rzymskiejRenesans J.Kochanowski Treny – motywy mitologiczne z krÄ™gu Å›mierci, zaÅ›wiatów (Persefona, wyspy szczęśliwe – mitologiczne Elizjum), Odprawa posłów grckich temat z mitologii (Grecy pod murami Troi, posÅ‚owie greccy :Menelaos i Ulisses żądajÄ… od Parysa oddania Heleny); liczne motywy i postaci mitologiczne w pieÅ›niach i fraszkach poetyBarok Liczne motywy mitologiczne w liryce barokowej : motywy erosa (bożka miÅ‚oÅ›ci), motywy mitologicznych herosów (Hekora, Achillesa)Romantyzm A.Mickiewicz III cz.Dziadów – motyw prometejskiego buntu (przeciw Bogu dla dobra wÅ‚asnego narodu i caÅ‚ej ludzkoÅ›ci), J.SÅ‚owacki Grób Agamemnona (motywy zaczerpniÄ™te z mitu o wojnie trojaÅ„skiej)Literatura współczesna Motyw Ikara : E.Bryll Wciąż o Ikarach gÅ‚oszÄ…, S.Grochowiak Ikar, J.Iwaszkiewicz Ikar, T.Różewicz Prawa i obowiÄ…zki; motyw Nike : Z.Herbert Nike z Samotrakii; inne motywy : Z.Herbert Apollo i Marsjasz, B.Ożóg Homer, K.I.GaÅ‚czyÅ„ski NiobeEPOKA INSPIRACJE BIBLIJNEÅšrednowiecze Motyw piety, czyli Matki Boskiej opÅ‚akujÄ…cej zmarÅ‚ego syna Å»ale Matki Boskiej pod krzyżem; motyw MÄ™ki PaÅ„skiej i zmartwychwstania – dramat liturgicznyRenesans J.Kochanowski Czego chcesz od nas Panie … motyw Boga jako doskonaÅ‚ego architekta, twórcy harmonijnego Å›wiata, Treny – motyw rajuBarok Bóg i Szatan w poezji M.SÄ™pa SzaryÅ„skiego – SonetyOÅ›wiecenie Biblijni bohaterowie w literaturze : Judyta, Estera, Saul – podkreÅ›lenie ich heroizmuRomantyzm Postać Chrystusa – koncepcja mesjanizmu A.Mickiewicz III cz.Dziadów; motyw Boa, Szatana, Aniołów; motyw widzenia – biblijnego Å›rodka konatktu miÄ™dzy Bogiem i ludźmi : III cz.Dziadów – Widzenie ks.PiotraMÅ‚oda Polska Postać Szatana : L.Staff Deszcz jesienny; postać Adama i Ewy, Szatana : J.Kasprowicz Hymny; motyw SÄ…du Ostatecznego, orazy inspirowane ApokalipsÄ… Å›w.Jana : J.Kasprowicz HymnyLiteratura współcznesna W.Szymborska Na wieży Babel, żona Lota; Z.Herbert Modlitwa Pana Cogito-Podróżnika, A.Rymkiewicz Dekalog; S.Grochowiak Kanon; T.Różewicz OcalonyAutor: Scorpi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]