[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Natura pragnie ludzi zrównać, jednak oni, za wszelkÄ… cenÄ™ chcÄ… siÄ™ poróżnić"O tym szlachta, panowie, o tym myÅ›lÄ… księża, choć siÄ™ co rok w granicach swych ojczyzna zwęża""Pospolite ruszenie"Potocki porusza również problemy polityczne.Krytykuje formÄ™ pospolitych ruszeÅ„, ponieważ nie zdaje ona egzaminu.Jego zdaniem jedynym ratunkiem dla Polski jest wojsko zaciężne, które trzeba opÅ‚acać, ale które gwarantuje bezpieczeÅ„stwo.Wiersz ten ukazuje również gÅ‚upotÄ™ i nieposÅ‚uszeÅ„stwo szlachty.Ziemianie nie zbierajÄ… siÄ™ do wojny, ponieważ rozkazuje im jakiÅ› niższy stanem rotmistrz – "Bij kto s.syna kijem, niech nie plecie! ".W tym utworze nieszczÄ™sny dobosz usiÅ‚uje bez skutku obudzić smacznie Å›piÄ…cÄ… szlachtÄ™ i zmusić jÄ… do podjÄ™cia walki.NasÅ‚uchawszy siÄ™ wrzasków i obelg mocno niezadowolonej braci "rycerskiej" – "widzÄ…c, że go zgoÅ‚a nikt nie sÅ‚ucha, poszedÅ‚ i sam spać""NierzÄ…dem Polska stoi"W Polsce przywiÄ…zuje siÄ™ wiele wagi do konstruowania przepisów, praw, przywilejów, których jednak nikt nie respektuje.Autor zwraca uwagÄ™ na ucisk biedniejszej szlachty, a sprawiedliwoÅ›ci szuka za granicÄ….Nikt nie przestrzega praw, nie szanuje konstytucji, wystÄ™pki możnych uchodzÄ… pÅ‚azem, czÅ‚owiek prosty i biedny "z serdecznym dziÅ› pÅ‚aczem z dziatkami cudze kÄ…ty pociera tuÅ‚aczem""Kto mocniejszy ten lepszy"Potocki nie rozumie dlaczego represje polityczne i prawne dotykajÄ… arian.Wiersz ten krytykuje nietolerancjÄ™.Poeta dziwi siÄ™, że represje nie dotykajÄ… wyznaÅ„ protestanckich."Temu nieborakowi wsi wzięły kaduki Czemuż to? - Bo źle wierzyÅ‚"Fraszka Potockiego :Treść Å• dydaktyczna, pouczenie, element zabawowy prawie nie wystÄ™pujePuenta Å• wskazuje pożądanÄ… postawÄ™Forma Å• dÅ‚uższa skÅ‚ania siÄ™ ku formom satyrycznymStyl Å• ubogi, rozwlekÅ‚y, dokument epokiCharakterystyczna Å• swojskość, rodzinność, realizm"Wojna chocimska"epos - utwór o bohaterach , ich czynach, niezwykÅ‚ych przygodach (Gilgamesz "poemat babiloÅ„ski" – pismo klinowe na 12 tabliczkach, podejmuje motyw walki dobra ze zÅ‚em, nieÅ›miertelnoÅ›ci, poszukiwania sensu i celu życia).Tematy czerpano z historii – stÄ…d przez dÅ‚ugie wieki epos i historia krzyżowaÅ‚y siÄ™.W literaturze greckiej "Jliada" (poemat wojenny, bohaterski) i "Odyseja" (przygodowy, baÅ›niowy) – staÅ‚y siÄ™ punktem wyjÅ›cia caÅ‚ej literatury europejskiejCechy eposu :Kategoria narratora wszechwiedzÄ…cegoBohater zbiorowyOpisowośćSceny batalistyczneParalelizm akcji – Å›wiat ludzi Å• Å›wiat bogów; mitologiczna motywacja dziaÅ‚aÅ„ bohaterówInwokacjaOperowanie 2 stylami:Uroczystym wysokimRealistycznym – styl opisówFunkcja opisów: poznawcza i retardacyjnaNaracja epicka – obiektywne przedstawienie rzeczywistoÅ›ciÅšrodki:epitety, wyliczenia, porównania, porównannia homeryckie, heksametrEpos sarmacki wyÅ‚amuje siÄ™ z norm gatunku.Autor siÄ™ga do przeszÅ‚oÅ›ci, aby potomkom ukazać waleczność przodków, sarmacki heroizm, interpretujÄ…c historiÄ™, dokonujÄ…c konfrontacji bohaterskiej przeszÅ‚oÅ›ci z teraźniejszoÅ›ciÄ….W "Wojnie." dominuje warstwa bohaterska.Chodkiewicz zostaÅ‚ wykreowany na heroiczny wzór wodza i rycerza – przedstawiciel starej szkoÅ‚y rycerskiej, sarmata, wzór osobowy rycerza chrzeÅ›cijaÅ„skiego – jego Å›mierć to przykÅ‚ad sÅ‚użby dla Ojczyzny i wiary.Obok bohatera jednostkowego pojawia siÄ™ bohater zbiorowy, którego heroizm sÅ‚awi Potocki zestawiajÄ…c w dygresjach, czyny prawdziwych rycerzy z wadami ich zniewieÅ›ciaÅ‚ych potomków.Bohater celowo hiperbolizuje – funkcje dydaktyczne."Wojna chocimska" ma dwudzielnÄ… strukturÄ™ narracyjnÄ…:opowieść o wojnierozbudowane dygresje o czasach współczesnychPotocki w sferze narracji zbliża siÄ™ do wierszowanych kronik historycznych, historia góruje na fikcjÄ™, zachowuje ukÅ‚ad diariuszowyPozycja Potockiego w tych utworach to pozycja oÅ›wieconego sarmaty.Milsze mu gawÄ™dziarstwo niż książkowa akademicka mÄ…drość.Ceni zdrowy rozsÄ…dek, rubaszny żart, chytry podstÄ™p.Prostota graniczy u niego czÄ™sto z frazesem (NiegÅ‚upie odpowiedzi), może dlatego, że sarmatyzm nie miaÅ‚ na ogół serca do gÅ‚Ä™bokich refleksji filozoficznych.Autor: aRC
[ Pobierz całość w formacie PDF ]